skutki smogu

Smog tworzy się poprzez emisję do atmosfery spalin i pyłów pochodzących z zakładów przemysłowych, transportu samochodowego oraz systemów ogrzewania mieszkań i domów. Jest zawiesiną pyłowo-wodną, przypominającą połączenie dymu i mgły (nie zawsze jednak smog jest widoczny gołym okiem, mało zagęszczony smog może być niedostrzegalny). W skład smogu wchodzi wiele szkodliwych dla zdrowia i środowiska naturalnego substancji: należą do nich m.in. tlenek węgla, dwutlenek siarki oraz tlenek azotu (w smogu pyłowym typu londyńskiego) lub aldehydy, węglowodory, tlenki węgla i związki azotu (w smogu fotochemicznym typu Los Angeles). Zagrożeniem dla zdrowia jest nie tylko toksyczność tych związków chemicznych, ale także to, że występują one w postaci pyłowej.

Wpływ smogu na zdrowie

Dwutlenek siarki, dwutlenek azotu i ozon przypowierzchniowy (przygruntowy) wywierają bezpośredni wpływ na nasilenie objawów chorobowych u osób cierpiących na schorzenia układu oddechowego. Dotyczy to zwłaszcza dzieci i osób starszych. Także u dorosłych i u osób zdrowych częsta ekspozycja na substancje toksyczne wchodzące w skład smogu prowadzi do poważnych schorzeń. Wywoływane przez smog skutki zdrowotne mają więc charakter długookresowy. Szczególnie niebezpieczne są zawarte w smogu substancje kancerogenne: podobnie jak wdychanie dymu papierosowego, smog przyczynia się do powstawania nowotworów. Szacuje się, że na skutek ekspozycji na smog umiera w Polsce 50 tysięcy osób rocznie, To aż 15% ogólnej liczby zgonów.

Zobacz też:  Co to jest smog i jak wpływa na organizm człowieka?

Choroby wywoływane przez smog

Skutki zdrowotne smogu w największym stopniu wiążą się z chorobami układu oddechowego. Należą do nich astma, POCHP oraz alergie – w przypadku tych chorób smog powoduje natychmiastowe nasilenie objawów, np. wystąpienie duszności. Smog znacznie zwiększa też ryzyko wystąpienia nowotworów płuc i krtani, nawet u osób niepalących. Wszelkie infekcje dróg oddechowych (w tym grypa i angina) u osób narażonych na działanie smogu przebiegają ostrzej.

Dla zdrowia układu oddechowego najbardziej niekorzystne są zawarte w smogu cząsteczki pyłowe. Relacja smog a zdrowie układu krążenia opiera się natomiast w większym stopniu na toksycznym oddziaływaniu zawartych w smogu substancji chemicznych. Wywołują one niewydolność serca, a także częste udary i zawały serca o ostrym przebiegu. Podnoszą ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego oraz zaburzeń rytmu serca.

Choroby neurologiczne związane z działaniem smogu powstają przede wszystkim na skutek oksydacji zawartych w smogu substancji chemicznych w organizmie ludzkim. Powstające w ten sposób wolne rodniki uszkadzają neurony, wywołując np. chorobę Parkinsona. Bardziej złożony jest wpływ smogu na etiologię choroby Alzheimera – zawarte w smogu cząsteczki wykazujące właściwości magnetyczne kumulują się w mózgu, przyczyniając się do uwalniania wolnych rodników.

Smog występuje dziś nie tylko w krajach wysoko uprzemysłowionych – wywoływane przez niego choroby w największym stopniu dotykają wielkich miast krajów najbiedniejszych. Jest codziennym zjawiskiem w takich wielomilionowych aglomeracjach jak Lagos, Kalkuta czy Dżakarta. W miastach tych powszechnie występuje zagrażająca życiu dzieci niska waga urodzeniowa noworodków. Jej główną przyczyną jest wdychanie przez matki  zmniejszających wydolność oddechową dużych cząstek pyłu (PM 2,5), co przyczynia się do zaburzeń rozwojowych u dzieci. Powodowane przez smog skutki niekorzystne dla zdrowia dzieci obejmują także kraje rozwinięte: częściej, niż niska masa urodzeniowa występują jednak poronienia.

Zobacz też:  Smog ciekawostki

Z wpływem smogu wiąże się także częstsze występowanie wielu innych chorób. Należą do nich cukrzyca, nowotwory dróg rodnych oraz nowotwory układu moczowego. Smog typu fotochemicznego silnie podrażnia spojówki.

Wpływ smogu na środowisko. Smog a zdrowie zwierząt i roślin

wpływ smogu na środowisko

Smog wywiera niszczący wpływ nie tylko na zdrowie ludzi, ale także na środowisko naturalne. Smog kojarzymy głównie z wielkimi miastami. Może pojawiać się także na terenach wiejskich sąsiadujących z obszarami silnie uprzemysłowionymi oraz tam, gdzie stosuje się masowo piece węglowe do ogrzewania domów. Jego skutki można podzielić na długoterminowe i ogólne (wpływ na środowisko całej planety, w tym na procesy związane z globalnym ociepleniem) oraz lokalne (wpływ smogu na ekosystemy miejskie).

Smog czyni duże szkody w parkach i ogrodach miejskich. Uprawia się w nich często delikatne, ozdobne gatunki drzew, krzewów i bylin. Są to rośliny mało odporne na wpływ czynników środowiskowych. Smog, nawet w dużych stężeniach, rzadko powoduje szybkie obumieranie roślin. Ogranicza jednak ich wzrost i powoduje choroby, np. poprzez zwiększenie wrażliwości na dotykające rośliny infekcje grzybicze i wirusowe. Najpoważniejsze uszkodzenia roślin powoduje smog fotochemiczny (typu Los Angeles).

Wpływ smogu na zdrowie zwierząt jest równie istotny, jak jego oddziaływanie na organizmy ludzkie. Zamieszkujące miasta zwierzęta cierpią więc częściej, niż ich dzicy krewniacy na choroby układu oddechowego i nowotwory. Szczególnie narażony jest delikatny układ oddechowy ptaków śpiewających: smog przyczynił się do wyginięcia w miastach jeszcze 30 lat powszechnie zamieszkujących parki miejskie słowików.

Zobacz też:  Rośliny oczyszczające powietrze

Wiele szkodliwych substancji wchodzących w skład smogu kumuluje się w glebie i w wodzie – wpływ smogu nie ogranicza się więc do zanieczyszczeń atmosferycznych. Smog fotochemiczny koncentruje się także w wysokich partiach atmosfery. Zawarte w nim dwutlenek siatki i tlenek azotu do główny składnik kwaśnych deszczy. Tak bezpośrednio, jak i pośrednio smog przyczynia się więc do degradacji lasów. 

https://youtu.be/3MWogjSo3-M

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *